Với xu thế phát triển như vũ bão của các phương tiện thiết bị di động cùng với xu thế học e-learning như hiện nay, việc đưa các tiết học lên các phương tiện trực tuyến là điều cần thiết và tất yếu. Rất nhiều cơ sở Giáo dục đã và đang áp dụng học trực tuyến dưới nhiều hình thức, tuy nhiên, để việc dạy và học mang lại hiệu quả thì chưa hoàn toàn được đánh giá một cách chính xác. Điều này là do nhiều nguyên nhân, và để khắc phục điều này, cần có những yếu tố sau.
Đầu tư nhân lực.
Yếu tố về nhân lực đi đầu trong việc thực hiện việc dạy và học trực tuyến hay còn gọi là học liệu số. Một thực trạng là rất nhiều trường học ồ ạt sử dụng các chương trình LSM để áp dụng dạy học theo cái được gọi là học liệu số, nhưng giáo viên chỉ được tập huấn qua loa, sơ sài, và hệ quả là sau vài lần áp dụng gặp khó khăn thì từ bỏ, hoặc làm theo kiểu đối phó. Việc được sự ủng hộ, đầu tư, đôn đốc, khuyến khích từ phía lãnh đạo các cơ sở giáo dục là điều hết sức cần thiết.
Đầu tư về trang thiết bị.
Việc dạy và học trực tuyến cần những thiết bị như laptop, máy tính, điện thoại thông minh, máy tính bảng. Việc này có thể thuận lợi hơn đối với đối tượng người dạy và người học ở các thành phố, nhưng gặp khó khăn ở các tỉnh thành khác, nhất là vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, nơi mức sống người dân còn thấp.
Thay đổi về tư duy.
Tư duy người thầy. Rất nhiều giáo viên vẫn còn xem việc giao bài trực tuyến (học liệu số) là không hiệu quả và không đáng tin cậy. Họ cho rằng việc làm bài của học sinh tại nhà không có sự giám sát của giáo viên dẫn đến sự gian lận, học sinh sẽ đối phó, nhờ cha mẹ hay bạn bè. Điều giáo viên lo lắng như trên là hiển nhiên, nhưng việc áp dụng cách giao bài đúng cách, vừa năng lực, dần dần sẽ làm người học cảm thấy việc học trực tuyến là cần thiết. Ngoài ra, một số ít giáo viên còn ngại ứng dụng CNTT vào giảng dạy.
Tư duy người học, phụ huynh học sinh.
Bản thân người viết ra bài này nhận ra một vấn đề là dù hìnhthức học trực tuyến (học liệu số) là mới đối với tại Việt Nam, nhưng sự tiếp nhận hình thức học trực tuyến lại được phía học sinh và phụ huynh đón nhận nhiều hơn, và đang có xu hướng phát triển mạnh hơn là giáo viên. Việc này bắt nguồn từ tâm lý học thoải mái, tự do, ít đi lại, ít tốn kém, và phụ huynh có thể giám sát con em mình học tốt hơn tại nhà.
Nhìn lại thì việc áp dụng học liệu số hay học trực tuyến đã được các nước tiên tiến trên thế giới đưa vào hệ thống giáo dục đã từ hàng chục năm trước, xu hướng này đã lan rộng toàn cầu. Nhìn lại sự phát triển của CNTT và trí tuệ nhân tạo đã làm thay đổi tích cực đời sống của nhân loại.
Trước đây, ở các trạm thu phí giao thông đều có nhân viên túc trực 24/24. Tuy nhiên, ngày nay các trạm thu phí chuyển sang hình thức thu phí tự động thì các nhân viên thu phí đã “biến mất”. Liệu các lớp học chuyển sang hình thức học trực tuyến thì “giáo viên có biến mất” trong tương lai?
By Nguyễn Văn Hùng, GV Trường THPT Nguyễn An Ninh, Quận 10.